امام خمینی و نگرش حکومتی به فقه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه علم سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

چکیده

نگرش تاریخی از فقه شیعه عمدتاً به اقتضای شرایط زمانه، رویکردی فردی یافته و رفع نیازهای مؤمنان و تدبیر امور زندگی مؤمنانه افراد را مد نظر قرار داده است. برخلاف نگرش تاریخی، فقه شیعه ظرفیتی گسترده دارد که می‌تواند همه شئون زندگی افراد، از نیازهای فردی گرفته تا نیازهای اجتماعی و حکومتی را اداره کند. با پیروزی انقلاب اسلامی ایران و امکان تحقق حداکثری ظرفیت‌های فقه شیعه، امام خمینی ضمن بازخوانی فقه شیعه، قرائتی حکومت‌مدار از آن ارائه کرده که بر نگرشی حکومت‌محور مبتنی است. ایشان اجتهاد را در راستای اداره مطلوب جامعه‌ای وسیع در قالب حکومت به کار گرفته و رفع نیازمندی‌های فردی، اجتماعی و حکومتی جامعه را مد نظر قرار داده است. این نگرش فقهی، ویژگی‌ها و اقتضائات خاصی دارد که می‌تواند تدبیر مطلوب جامعه را برعهده گرفته، کارآمدی آن را تضمین کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Imam Khomeini and His Governmental View towards Jurisprudence

نویسنده [English]

  • Seyed Sajad Izedehi
Associate professor of politics, Islamic culture and thought research institute
چکیده [English]

The historical view towards Shiite jurisprudence has changed to an individual approach mainly due to the conditions of life, and it has considered satisfying the needs of believers as well as the prudence of their life affairs. Against the historical view, Shiite jurisprudence is of an extended capacity being able to manage all the dimensions of people’s life including the individual, social and governmental life. Along with the victory of Iran Islamic revolution and the possibility of the best realization of capacities of Shiite jurisprudence, Imam Khomeini has reviewed Shiite jurisprudence and presented a government-based reading on the basis of governmental approach. He has applied jurisprudence in line with the favorable management of society and considered the satisfaction of individual, social and governmental needs of community. This jurisprudential view is of particular properties and requirements leading to the favorable management of community and guarantees its qualification.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Jurisprudence
  • individual jurisprudence
  • political jurisprudence
  • governmental jurisprudence
  • Imam Khomeini