مبانی و عوامل تحققِ تغییرات اجتماعی در بیانیه گام دوم انقلاب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار، دانشگاه باقرالعلوم(ع)، قم، ایران

10.22081/psq.2020.68434

چکیده

هدف پژوهش حاضر تبیین مبانی و عوامل تحقق تغییرات اجتماعی در بیانیه‌ی گام دوم انقلاب است. روش این پژوهش، تحلیل محتوای کیفی است و در این راستا، ضرورت و مبانی تغییرات اجتماعی لحاظ‌شده در بیانیه‌ (شامل عدالت و مبارزه با فساد، معنویت و اخلاق، استقلال و آزادی) و عوامل تحقق تغییر در بیانیه‌ (شامل نیروی انسانی، علم و پژوهش، بهره‌مندی از منابع طبیعی و اقتصاد مقاومتی) را مورد بررسی قرار می‌دهد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند رهبر انقلاب معتقد است نباید انقلاب را در همه‌ی جهات غیرمنفعل دانست و از تغییر در آن نگران بود؛ اصولی چون عدالت، معنویت و استقلال می‌تواند در عین پذیرش تغییرات، از انفعال و خودباختگی جلوگیری کند. نکته‌ی دیگر، تفاوت بنیادی دیدگاه رهبر انقلاب درباره‌ی حوزه تغییرات در مقایسه با برخی از اندیشمندان اجتماعی این حوزه بود؛ اصول عدالت، معنویت، اخلاق و استقلال به‌عنوان مبنای تغییرات در بیانیه‌ی گام دوم انقلاب مورد توجه واقع شده‌اند، درحالی‌که این موارد در اندیشه‌ی بسیاری از جامعه‌شناسان حوزه تغییرات جایگاه چندانی ندارد، یا به‌صورت کم‌رنگ از کنار آن می‌گذرند. رهبر انقلاب نقش جوانان را در تحقق گام دوم انقلاب برجسته دانسته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Foundations and Factors for Realizing Social Change In the statement of the second step of the revolution

نویسنده [English]

  • Mariji Shamsollah
Associate Professor, Baqir al-Olum University, Qom, Iran
چکیده [English]

The purpose of the present study is to explain the foundations and factors of the realization of social change in the Second Step Statement of the Revolution. The method of this research is qualitative content analysis and in this regard, the necessity and the foundations of the social changes in the statement (including justice and fight against corruption, spirituality and ethics, independence and freedom) and the factors in the statement change (including human resources, science and Research examines the use of natural resources and the economics of resistance). Research findings show that the leader of the revolution believes that the revolution should not be considered passive in all respects and concerned about change; principles such as justice, spirituality and independence can prevent passivity and self-loathing while accepting change. Another point was the fundamental difference between the revolutionary leader's view of the field of change and that of some social thinkers in the field; the genuine principles of justice, spirituality, ethics, and national independence as the basis of the changes in the Second Step Statement of the Revolution, while these have been taken into consideration. Many sociologists in the field of change have little or no support for change. The leader of the revolution has highlighted the role of the youth in the realization of the second step of the revolution.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Imam Khamenei
  • Second Step Statement
  • Social Change
  • Islamic Revolution
  • Resistance Economics
  • Human Resources
  • Social Justice

عنوان مقاله [العربیة]

أساسیات وأسباب تحقیق التغییر الاجتماعی فی بیان الخطوة الثانیة للثورة

چکیده [العربیة]

یهدف البحث الراهن إلى دراسة أساسیات وأسباب تحقیق التغییر الاجتماعی فی بیان الخطوة الثانیة للثورة. یتبع البحث منهج تحلیل المضمون النوعی، وفی هذا السبیل یدرس ضرورة وأساسیات التغییر الاجتماعی المعنیّ فی البیان (المتضمّن لکلٍّ من العدالة ومناهضة الفساد، والمعنویة والأخلاق، والاستقلال والحرّیة)، وأسبابَ تحقیق التغییر فی البیان (المتضمّن لکلٍّ من الموارد البشریة، والعلم والبحث، واستغلال الموارد الطبیعیة والاقتصاد المقاوم). تکشف المخرجات البحثیة عن أنّ قائد الثورة یعتقد بأنّ علینا اجتناب القول بأنّ الثورة غیر منفعلة فی کافّة الجهات وأن نخشى من التغییر؛ فإنّ مبادئاً کالعدالة والمعنویة والاستقلال باستطاعتها أن تمنع من الانفعال والانهزام مع القبول بالتغییر. النقطة التالیة هی الفرق الجوهری بین رؤیة قائد الثورة مع بعض من المفکّرین الاجتماعیین بالنسبة إلى مجال التغییرات؛ فقد أُخذت فی بیان الخطوة الثانیة مبادئ أصیلة بعین الاعتبار، مثل العدالة والمعنویة والأخلاق والاستقلال الوطنی، باعتبارها أساساً للتغییر؛ بینما لا تتمتّع هذه الموارد بأهمّیة تذکر لدى الکثیر من علماء الاجتماع المعنیّین بمجال التغییر، أو إنّهم یمرّون علیه مرور الکرام. ویرى قائد الثورة أنّ دور الشباب فی تحقیق الخطوة الثانیة هو دور رائد وجدّی.

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • الإمام الخامنائی
  • بیان الخطوة الثانیة
  • التغییر الاجتماعی
  • الثورة الإسلامیة
  • الاقتصاد المقاوم
  • الموارد البشریة
  • العدالة الاجتماعیة