عدالت در اندیشه سیاسى امام على علیه ‏السلام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استاد حوزه علمیه قم و دانشگاه‏ها

چکیده

 
از عدالت تعاریف مختلفى ارائه شده؛ تساوى، برابرى و هر چیزى در جاى مناسب خود قرار گرفتن،
لیکن همگان اشاره به یک حقیقت دارند که تناسب و شایستگى در هر چیز است.

عدالت که رعایت تناسب در هر چیز است در جهان هستى داراى اصالت و حقیقت است و امرى
اعتبارى و قرار دادى نیست.
امام على علیه‏السلام هستى خود را با هستى و عدالت تکوینى که در جهان آفرینش وجود دارد هماهنگ کرد.
عدالتى را که در آسمان، زمین و تمام پدیده‏هاى جهان وجود دارد در زندگى خویش، خانواده، یاران و
جامعه مسلمانان پیاده کرد و همه را با آن هماهنگ کرد. وى عدالت را راز بقاى حکومت و استمرار و دوام آن
مى‏داند و آن را هدف عالى در تشکیل حکومت قرار مى‏دهد و وظیفه‏اى الهى که خدا بر آن پیمان گرفته است.
مردم را نیز در برابر حکومت براى اجراى عدالت وظیفه‏دار قلمداد کرده است. در اندیشه امام على علیه‏السلامحاکم
باید عدالت گستر باشد و عدالت خود را با شریک شدن در رنج و غم مردم و زنده کردن احکام دین و داد
خواهى ستمدیدگان و دادگرفتن از ستمگران آشکار نماید. بهترین بندگان خدا پیشواى عادل است که خود
هدایت یافته و دیگران را هدایت مى‏کند به مال مردم چشم ندوخته و از ستم کردن بر آنان دریغ نماید.

امام على چنان عدالت را در سیاست و امور سیاسى گسترش داده که شورا، و مشورت را نیز از نظر دور
نداشته و همان گونه که اجراى مشورت در مردم نوعى از عدالت اجتماعى است در چگونگى اجراى آن نیز
عدالت را لازم دانسته و به آن سفارش مى‏کند و بهترین مشورت را مشورتى قرار داده که عدالت در آن اجرا
گردد.

عنوان مقاله [English]

Justice in Imam Ali's Political Thought

نویسنده [English]

  • Ayatollah Seyyed Noor al-Din Shariatmadar Jazaeeri
چکیده [English]

Justice is an original fact in the Universe. It isnot conventional.
And, it refers to the consideration of proportion in doing
anything. Imam Ali Lived in harmony with the originally created
justice in the universe. He observed the justice in the heavens and
the earth and did his best to apply it to his own life and to the
Islamic society, as well. He thought justice was the cause for the
survival of states and the ultimate objective of establishing a state.
The Imam believed that people, too , are responsible for the
application of justice. According to the Imam, a ruler must be just
emplementing justice and fair to sympathize with the poor, to
revival the divine religious precepts, and to plead for justice.