دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام
چکیده
ساخت دوگانه قدرت در ایران، به معنای دوگانهبودن الگوی توزیع قدرت، یکی از مسائل مهم ایران معاصر است. این دوگانگی همزمان با نفوذ غرب و به تعبیر دقیقتر «تجدد» و بسط سیطره آن بر کشورهای پیرامون و ظهور انحطاط و عقبماندگی جامعه ما نسبت به غرب آغاز شد. در زمان مشروطه از یک طرف مشروعیت سلطنت مطلقه که نماد اصلی ساخت قدرت قدیم بود، با چالش روبه رو شد و سلطنت مظهر عقبماندگی تلقی شد، از طرف دیگر دولت مدرن برآمده از نظام دموکراسی غربی نیز نمیتوانست جانشین سلطنت باشد؛ چون مبانی فکری آن با مبانی فکری این جامعه همخوان نبود. پاسخ فقه سیاسی شیعه به این مسئله موضوع این مقاله است که با روششناسی اجتهاد، دو نظریه مشروطه اسلامی و جمهوری اسلامی را پاسخ فقه سیاسی شیعه به این مسئله می‌داند. هر دو نظریه هم سلطنت مطلقه را نفی میکنند و هم دولت مدرن را با مبانی اسلامی و سنتی جامعه پیوند میزنند؛ البته نظریه جمهوری اسلامی پاسخ کامل‌تری به این دوگانگی قدرت است.
Jurisprudence and the Issue of Dual Construction of Power in Iran
چکیده [English]
The dual construction of power in Iran being interpreted as the dualism of the pattern of power distribution is considered as one of the main issues of contemporary Iran. This dualism was initiated simultaneous with the penetration of the west with the more accurate interpretation of “modernity”, the expansion of its domain on the countries around and the advent of annihilation and retardation of our society towards the west.
In time of constitution, in one hand the legitimacy of absolute monarchy being the main symbol of the construction of previous power confronted with a challenge and the monarchy was considered as the sign of retardation. On the other hand, the modern government being generated out of the western democratic system could not take the place of monarchy, since its thought principles was not corresponding to that of this society.
The reaction of the Shiite political jurisprudence to this issue is the objective of the present article which considers the two theories of Islamic constitution and republic as a respond to this issue by means of the methodology of jurisprudence. Both theories deny the absolute monarchy and unite the modern government with the Islamic and traditional principles of society. The theory of Islamic republic definitely presents the more inclusive reply to the dualism of power.
کلیدواژه ها [English]
Jurisprudence, the issue of dual construction of power, Islamic constitution, republic
ابتدای صفحه