ملاک احکام حکومتی در فقه سیاسی شیعه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم (ع)

2 دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم (ع)

چکیده

براساس مبانی‌دینی همه‌‌احکام شریعت‌تابع مصالح ومفاسد واقعی‌اند بنابراین احکام حکومتی نیز به عنوان بخشی از شریعت تابع مصالح و مفاسدی هستند که فقیه حاکم‌‌تشخیص می‌دهد در این راستا از جمله موضوعات برای فهم بهتر ابعاد احکام حکومتی بحث از ملاک این احکام می‌باشد از این‌‌رو سوال اصلی این مقاله بر ملاک‌احکام حکومتی در فقه‌سیاسی شیعه می‌پردازد و اینکه چه اموری به عنوان ملاک برای صدور این احکام از ناحیه حاکم در فقه معتبر شمرده شده ‌است؟ و راههای‌کشف این ملاکات در فقه چیست؟ براساس یافته‌های این مقاله ملاک حکم حکومتی از یک ملاک عام برخوردار است مانند مصلحت که زمینه‌ی صدور تمام احکام حکومتی است و از یک ملاک خاص برخوردار است که تنها ملاک برای صدور احکام حکومتی در زمینه‌های خاص می‌باشد مانند اهم و مهم، اضطرار و...که ‌زمینه سازی برای مصلحت و صدور حکم حکومتی می‌کنند. روش کشف ملاک حکم حکومتی برای حاکم در جایی که نصی آمده باشد رجوع به نص می‌‌باشد و در جایی که نص معتبر نباشد از طریق عقل و عرف است که در این مقاله به شیوه‌استنباطی به آن پرداخته می شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Criterion of Government Decrees in the Political Jurisprudence of Shi’ah

نویسندگان [English]

  • gholamreza Behrouzilak 1
  • Hemat Badr Abadi 2
1 Associate professor of political science, Baqir al-Olum University
2 Ph. D student of political science, Baqir al-Olum University
چکیده [English]

According to the religious principles, all the decrees of religion follow the real goods and evils, consequently the government decrees as part of religion follow the goods and evils being identified by the jurisprudent ruler. In this regard, among the issues towards the best perception of dimensions of government decrees would be the criterion for these decrees. Accordingly, the main question of this article would be the investigation of the criteria of government decrees within the political jurisprudence of Shi’ah and kinds of affairs as criterion towards these decrees by the ruler being considered reliable in jurisprudence in addition to the ways of discovery of these criteria. According to the findings of this article, the criteria of government decree is of a public criterion such as expediency which is the ground of issuing all the government decrees and it is of a particular criteria and the mere criterion towards issuing the government decrees in the specific grounds like the most important and important, necessity, etc.. providing the ground in favor of the expediency and issuing government decree.
Through the conductive method, the article investigates that the way of discovering the criterion of government decree for the ruler would be referring to the text, in case of presence, and through the wisdom and norm provided the text is unreliable.

کلیدواژه‌ها [English]

  • political jurisprudence
  • government decree
  • secondary decree
  • criterion of government decrees