اعتبار شورا در فتوا و حکم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی/ پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

10.22081/psq.2021.69810

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی اعتبار شورا در فتوا و حکم است. بدین‌منظور با روش توصیفی  تحلیلی، برای نشان‌‌دادن اعتبار شورا در فتوا و حکم، به‌دلایل عقلی و نقلی متعددی استناد شده است. این دلایل عبارت‌اند از: «حکم عقل به اطمینان‌بخش‌تربودن نتیجه‌ی شورا»، «آیات قرآن»، «روایات» و «سیره‌ی عقلا». «التزام به شیء و التزام به لوازم آن»، «قاعده‌ی عقلی ترجیح راجح بر مرجوح»، «مبنای نظم در عصر غیبت»، «ولایت جامعه بر فرد»، «توافق جمعی بر اعتبار رأی اکثریت» و «پرهیز از اختلاف و انشقاق در جامعه» ازجمله‌ی دلایل اثبات اعتبار رأی اکثریت هستند که در این پژوهش مورد بحث قرار گرفته‌اند. از مجموع دلایل عقلی و نقلی می‌توان به این نتیجه رسید که شورا در قلمرو وسیعی معتبر بوده و پیروی از رأی شورای متخصصان نه‌تنها معتبر است، بلکه در بسیاری از موارد بر رأی فرد متخصص ترجیح دارد. ازنظر شمول ادله‌ی اعتبار شورا نسبت به فتوا و حکم قضایی یا ولایی مشکلی وجود ندارد، مگر این‌که دلایل اعتبار فتوا یا حکم قضایی و حکم ولایی اقتضای دیگری داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Validity of the council in fatwas and rulings

نویسنده [English]

  • Sayyed Javad Varai
Associate Professor, Research Institute of Hawzah and University, Qom, Iran
چکیده [English]

The purpose of this study is to investigate the validity of the council in fatwas and rulings. For this purpose, to show the validity of the council in the fatwa and ruling, various rational and narrative reasons have been cited, with a descriptive-analytical method. These reasons are: "The rule of reason to make the result of the council more convincing", "Quranic verses", "Narrations" and "The way of the wise". "Commitment to the object and commitment to its accessories", "Rational rule of preference over the preferred", "The basis of order in the age of absence", "Society's guardianship over the individual", "Collective agreement on the validity of the majority vote" and "Avoiding discord and division". One of the reasons for proving the validity is the majority vote that have been discussed in this study.
From all the rational and narrative reasons, it can be concluded that the council is valid in a wide area and following the opinion of the council of experts is not only valid, but in many cases it is preferable to the opinion of the expert. There is no problem with the inclusion of the reasons for the validity of the council in relation to the fatwa and the judicial or provincial ruling, unless the reasons for the validity of the fatwa or the judicial ruling and the provincial ruling require otherwise.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Quran
  • Shura
  • Fatwa
  • Ruling
  • Behavior of the Wise
  • Majority Votes

عنوان مقاله [العربیة]

شرعیة الشورى فی الإفتاء والحکم

چکیده [العربیة]

هدف البحث الراهن هو استعراض شرعیة الشورى فی الإفتاء والحکم. ولذا فقد اعتُمدت أدلّة عقلیة ومقلیة عدیدة للتدلیل على شرعیة الشورى فی الإفتاء والحکم وذلک باستخدام المنهج الوصفی والتحلیلی. أمّا الأدلّة فهی: "حکم العقل بکون الشورى أکثر إفادة للاطمئنان" و "الآیات القرآنیة" و "الروایات" و "سیرة العقلاء" و "التزام الشیء التزام بلوازمه" و "قاعدة العقل بتقدیم الراجح على المجروح" و "أساس النظام فی عصر الغیبة" و "ولایة المجتمع على الأفراد" و "الاتّفاق الجمعی على اعتبار رأی الأغلبیة" و "اجتناب الخلاف والنزاع فی المجتمع"، وهی من جملة الأدلّة المُثبتة التی تمّت دراستها فی هذا البحث لشرعیة رأی الأغلبیة. ومن مجموع الأدلّة العقلیة والنقلیة یمکن الخلاص إلى نتیجة أنّ مجال شرعیة الشورى رحب واتّباع رأی شورى الخبراء لیس شرعیاً فحسب بل له فی کثیر من الحالات الأرجحیّة على رأی الخبیر الواحد. ولا إشکال من حیث شمولیّة أدلّة شرعیة الشورى بالنسبة للفتوى والحکم القضائی أو الولائی، إلّا أن یکون لأدلّة شرعیة الإفتاء أو الحکم القضائی والولائی اقتضاءات أُخرى

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • القرآن
  • الشورى
  • الفتوى
  • الحکم
  • سیرة العقلاء
  • رأی الأغلبیة

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار