بررسی نقش کنش هویتی در مشارکت سیاسی زنان ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی سیاسی واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 استاد گروه علوم اجتماعی دانشگاه انتظامی امین، تهران، ایران

3 استاد گروه جامعه‌شناسی دانشگاه تهران، تهران، ایران

10.22081/psq.2023.64060.2659

چکیده

یکی از ابعاد توسعه‌ی سیاسی، مشارکت اجتماعی به ویژه مشارکت سیاسی زنان است. در این راستا، هدف پژوهش حاضر پاسخ به این پرسش اساسی است که «کنش‌های هویتی در مشارکت سیاسی زنان، دارای چه نشانه‌ها و کارکردی است؟» پژوهش بر این فرضیه استوار است که «مشارکت انتخاباتی زنان، رابطه‌ی معناداری با شکل‌بندی‌های ساختاری و هویتی زنان ایرانی دارد». در این پژوهش، از روش آمیخته استفاده شده و تحلیل یافته‌ها با استفاده از روش رگرسیون و فرآیندهای گام‌به‌گام بین متغیرهای فردی، هویتی و ساختاری انجام شده است. نتایج حاکی از آن است که در فضای پساانقلاب اسلامی، میزان مشارکت سیاسی زنان افزایش یافته است. مشارکت سیاسی در این دوره حاکی از آن است که میان قالب‎های هویتی زنانه و میزان مشارکت سیاسی آنها، ارتباط معناداری وجود دارد. از میان 14 متغیرِ بررسی‌شده، چهار متغیرِ هویت فردی، متغیر هویت جنسی، متغیر بُعد آینده و متغیر سن، بیش‌ترین میزان اثرگذاری بر هویت سیاسی و به تبع آن، بر مشارکت سیاسی را در پی داشته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Study of the Role of Identity Acts in Political Engagement of Iranian Women

نویسندگان [English]

  • Azam Dastoori 1
  • Fariba Shaygan 2
  • AliReza Mohseni Tabrizi 3
1 PhD., Student, Political Sociology, Sciences and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Professor, Department of Social Sciences, Imam Hassan Mojtabi Police Training and Officer University, Tehran, Iran
3 Professor, Department of Sociology, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

One crucial aspect of political development is social participation, particularly the involvement of women in politics. The objective of this research is to address the following fundamental question: What are the indicators and roles of identity-related actions in women's political engagement? The research is based on the hypothesis that women's participation in elections is significantly linked to the structural and identity frameworks of Iranian women. To investigate this, a mixed-method approach was utilized, and the findings were analyzed using regression analysis and step-by-step processes involving individual, identity, and structural v  ariables. The results reveal that women's political engagement has increased following the Islamic Revolution. Political participation during this period indicates a significant correlation between female identity frameworks and their involvement in politics. Out of the 14 variables examined, the most influential factors on political identity, and subsequently political engagement, were individual identity, gender identity, future orientation, and age.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Political development
  • identity act
  • political engagement
  • elections
  • women
  • Iran

مراجع

آبراهامیان، ی. (1384). ایران بین دو انقلاب. (مترجم: ا. گل‌محمدی و م. فتاحی). تهران:
نشر نی.
ابونوری، ع.؛ مفتح، س.؛ پرهیزی گشتی، ه. (1389). تجزیه و تحلیل اثر تورم بر توزیع درآمد در ایران تحلیل مقایسه‌ای مناطق شهری و روستایی ایران. اقتصاد مالی، شماره 13،
صص 77-96.
پناهی، م.ح.؛ حسینی، س. (1394). فرهنگ سیاسی و مشارکت سیاسی زنان. علوم اجتماعی، شماره 68، صص 35-78.
چابکی، ا. (1381). نقش عوامل روان‌شناختی در مشارکت سیاسی زنان. علوم اجتماعی، 9(19)، صص 135-107.
خواجه نوری، ب.؛ پرنیان، ل.؛ همت، ص (1393). مطالعه رابطه سبک زندگی و هویت اجتماعی: مطالعه موردی: جوانان شهر بندرعباس. تحقیقات فرهنگی ایران، 7(1)،
صص 94-69.
دلفروز، م.ت. (1393). دولت و توسعه اقتصادی: اقتصاد سیاسی توسعه در ایران و دولت‌های توسعه‌گرا. تهران: نشر آگاه.
راغفر، ح.؛ خوشدست، ف.؛ یزدان پناه، م.؛ (1391). اندازه‎گیری نابرابری درآمد در ایران از 1363 تا 1389. رفاه اجتماعی، 12(45)، صص 241-266.
زنجانی‌زاده، ه. (1381). مشارکت سیاسی زنان و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن، چالش‌های نوین. علوم اجتماعی، 9(19)، صص 106-89.
ساروخانی، ب.؛ رفعت‌جاه، م. (1383). زنان و بازتعریف هویت اجتماعی. جامعه‌‌‌‌‌‌شناسی ایران، 5(2)، صص 160-133.
عجم‌اوغلو، د.؛ رابینسون، ج (1392). چرا کشورها شکست می‌خورند؟. (مترجم: پ. جبل‌عاملی و م.ر. فرهادی‌پور). نشر دنیای اقتصاد.
کاستلز، م. (1384). عصر اطلاعات: اقتصاد، جامعه و فرهنگ، قدرتِ هویت. (مترجم: ح. چاووشیان، ا. افشین خاکباز). تهران: طرح نو.
لاولر، ا. (1398). هویت، دیدگاه‌های جامعه‌شناختی. (مترجم: م. نیازی و د. یعقوبی). تهران: اندیشه احسان.
لفت‌ویچ، آ. (1385). دولت‌های توسعه‌گرا، پیرامون اهمیت سیاست در توسعه. (مترجم: ج. افشاری‌کهن). تهران: نشر مرندیز؛ نشر نی‌نگار.
لک‌زایی، ش.؛ زارعی، ب. (1400). بررسی تطبیقی حکومت در اندیشة سیاسی نائینی و مطهری. علوم سیاسی، 24(95)، صص 140-117.
لهسائی‌زاده، ع.ع.؛ باور، ی. (1381). نگرش دانشجویان نسبت به مشارکت سیاسی زنان. علوم اجتماعی، 9(19)، صص 149-137.
محمدی اصل، ع. (1382). جنسیت و مشارکت: درآمدی بر جامعه‌‌‌‌‌‌شناسی مشارکت سیاسی زنان ایرانی. تهران: نشر روشنگران و مطالعات زنان.
مطهری، م. (1370). امامت و رهبری. قم: انتشارات صدرا.
موحد، م. (1382). مشارکت سیاسی زنان و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن. مطالعات زنان، 1(3)، صص 106-86.
مومنی، ف. (1396). عدالت اجتماعی، آزادی و توسعه در ایران امروز. تهران: نشر نقش و نگار.
نوروزی فیروز، ر.؛ جلیلی، م. (1400). کاربست قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در دیپلماسی عمومی با کشورهای رقیب. علوم سیاسی، 24(95)، صص 141-166.
Habermas, J. (1991). The structural transformation of the public sphere. Cambridge Mass: MIT Press.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار