«کاربست‌های سیاسی» نهضت علمی دوره‌ی صدر اسلام براساس روش «چرخه‌ی مدیریت دانش»

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم سیاسی، دانشگاه باقرالعلوم:، قم، ایران (نویسنده مسئول)

2 دانشیار، گروه تاریخ و تمدن اسلامی، دانشگاه باقرالعلوم:، قم، ایران

3 استاد، گروه علوم سیاسی، دانشگاه باقرالعلوم:، قم، ایران

10.22081/psq.2020.69355

چکیده

هدف پژوهش حاضر بازخوانی تجربه‌ی نهضت مبارزاتی امامین صادقین8و پیامدهای آن در شکوفایی تمدنی دوره‌ی صدر اسلام است. سوال اصلی این است که چه رابطه‌ای میان شکوفایی سیاسی و اجتماعی این مرحله‌ی تاریخی، با نهضت علمی امامین صادقین8وجود دارد؟ در پاسخ با استفاده از چارچوب نظری «چرخه‌ی مدیریت دانش»، ابعاد علمی، فرهنگی و سیاسی این نهضت بررسی شده و با احصای شاخص‌های هرکدام از ابعاد یادشده، نحوه‌ی «تولید» و «توزیع» و «به‌کارگیری» دانش مشخص خواهد گردید. نتایج پژوهش حاکی از آن است که این نهضت جامع ضمن ایجاد یک فضای تعاملی میان سه عرصه‌ی علم، فرهنگ و سیاست، در پی‌ریزی رشد سیاسی همه‌جانبه برای شتاب‌بخشی و جهت‌دهی به تاسیس تمدن اسلامی – در حد مقدورات تاریخی – نقش مهمی ایفا کرده است. اندیشه‌ی سیاسی امامین صادقین8که در بعد «فرهنگی» بر پایه‌ی «نظریه‌ی امامت سیاسی» استوار بود، به توسعه‌ی کلام سیاسی شیعه دامن زد. ایشان در بعد سیاسی، علاوه‌بر ویژگی‌های حاکم، به جنبه‌های حکمرانی و نظام سیاسی نیز توجه داشتند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

"Political Applications" of the Scientific Movement of the Early Islamic Period Based on the "Knowledge Management Cycle" Method

نویسندگان [English]

  • davood radmand 1
  • Mohsen Khandan(Alviri) 2
  • gholamreza Behrouzilak 3
1 Ph.d. Student in Political Science, University of Baqir al-Olum University, Qom, Iran, (Corresponding Author)
2 Associate Professor, Faculty of History and Islamic Civilization, University of Baqir al-Olum University, Qom, Iran
3 Professor of Political Science, University of Baqir al-Olum University, Qom, Iran
چکیده [English]

The purpose of this study is to read out the experience of the Imam Sadeghin (AS) movement and its consequences in the civilization development in the early Islamic period. The main question is what is the relationship between the political and social prosperity of this historical stage and the scientific movement of Imam Sadeghin (AS)? In response, using the theoretical framework of the "knowledge management cycle", the scientific, cultural and political dimensions of this movement are examined and by enumerating the characteristics of each given dimension, the method of "production", "distribution" and "application" of knowledge will be determined. The results of the research indicate that this comprehensive movement, while creating an interactive atmosphere between the three fields of science, culture and politics, has played an important role in paving the way for comprehensive political growth to accelerate and direct the establishment of Islamic civilization. The political thought of Imam Sadeghin (AS), which was based on the "theory of political Imamate" in the "cultural" dimension, provoked the development of Shiite political theology. In the political dimension, in addition to the ruling characteristics, he also paid attention to the aspects of governance and the political system.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic Scientific Movement
  • Islamic Governance
  • Imam Sadeghin
  • Knowledge Management

عنوان مقاله [العربیة]

(التطبیقات السیاسیة) للحرکة العلمیة فی صدر الإسلام طبقاً لأُسلوب (دورة إدارة المعرفة)

چکیده [العربیة]

یهدف البحث الراهن إلى مراجعة الحرکة النضالیة التی أطلقها
الإمامان الصادقان8فی تجربتها وعوائدها على الازدهار الحضاری فی صدر الإسلام. السؤال الرئیسی هو ما الصلة بین الازدهار السیاسی والاجتماعی فی هذه المرحلة التاریخیة وبین الحرکة العلمیة التی أطلقها الإمامان الصادقان8؟ وفی معرض الإجابة عن هذا السؤال قمنا بدراسة الجوانب العلمیة والثقافیة والسیاسیة لهذه الحرکة وذلک ضمن إطار (دورة إدارة المعرفة) وبعد تحدید مؤشرات الجوانب المذکورة سیتمّ تحدید طریقة (إنتاج) و (توزیع) و (استخدام) المعرفة. کشفت النتائج عن أنّ هذه الحرکة الشاملة، مع خلقها لفضاء تفاعلی بین مجالات العلم والثقافة والسیاسة الثلاثة، لعبت دوراً مهمّاً فی تکریس النموّ السیاسی الشامل لدفع وتوجیه انطلاقة الحضارة الإسلامیة بحسب الإمکانیات التاریخیة المتاحة. کما أنّ فکر
الإمامین الصادقین8 السیاسی المنطلق فی الجانب (الثقافی) من (نظریة الإمامة السیاسیة) أثّر فی تطویر الکلام السیاسی الشیعی. وقد کان لهما فی الجانب السیاسی، مضافاً إلى خصائص الحاکم، اهتمام أیضاً بأبعاد الحوکمة والنظام السیاسی.

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • الحرکة العلمیة الإسلامیة
  • الحوکمة الإسلامیة
  • الإمامان الصادقان8
  • إدارة المعرفة