حوزه و ظرفیت روشنفکری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

حجة الاسلام و المسلمین واعظی عضو هیأت علمی دانشگاه باقرالعلوم

چکیده

مقاله حاضر بر آن است که تفکر حوزوی به عنوان یک رویکرد معرفتی با اصول و مبانی و مؤلفه­های خاص خود واجد ظرفیت روشنفکری است به شرط آنکه روشنفکری را در قالب خاستگاه تاریخی و حصار هویتی عصر روشنگری خلاصه و محصور نکنیم. در مقاله ضمن بر شمردن مؤلفه­های پنج گانه تفکر حوزوی از یک سو و ارائه تحلیلی از مقوله روشنفکری به سه مؤلفه عصری بودن، تفکر انتقادی داشتن و تلاش برای ارائه راه حل نسبت به مسائل مهم عصری به عنوان مؤلفه­های اساسی روشنفکری تأکید می­شود و آنگاه نشان داده می­شود که مؤلفه­های پنج­گانه تفکر حوزوی با روشنفکر بودن در چارچوب مؤلفه­های سه گانه مزبور ناسازگاری ندارند. تأکید مقاله بر آن است که گرچه توجه دین و تلاش برای فائق آمدن تفکر دینی بر چالش­های دنیای معاصر وجه همت تمامی پروژه­های گوناگون روشنفکری دینی بوده است آنچه مایز اصلی روشنفکری حوزوی از دیگر پروژه­های روشنفکری دینی است چارچوب معرفتی خاص حاکم بر روشنفکری حوزوی و راهبرد مواجه آن با چالش­های معرفتی دنیای معاصر است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Islamic seminary schools’ capacity for intellectualism

نویسنده [English]

  • Ahmad Va’ezi
Baqir al-Olum University Department of Islamic Philosophy and Theology
چکیده [English]

The present paper is to show that Islamic seminary school thought as an epistemological approach has the capacity for intellectualism due to the specific principles, foundations, and features it has only if we do not limit intellectualism to its historical origin and identificational barrier in the Age of Enlightenment. The paper also elaborates on the five features of this thought and analyzes intellectualism into the three main features of being contemporary, having a critical thinking, and trying to find solutions for important problems of the time. Then the paper shows that the five features of this thought are not incompatible with the three features of intellectualism. In sum, the paper emphasized the point that, although all the various projects by religious intellectualism were endeavors to help religious thought overcome the challenges of the modern world, what makes Islamic seminary school intellectualism different from the other projects of religious intellectualism are the specific epistemological framework dominating over Islamic seminary school intellectualism and its strategy for confronting with challenges of the contemporary world.

کلیدواژه‌ها [English]

  • intellectualism
  • seminary thought
  • seminary intellectualism
  • Critical Thinking
  • contemporaneousness