ماهیتِ اندیشه سیاسی رندِ شیراز، حافظ

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری علوم سیاسی از دانشگاه تهران

چکیده

این نوشتار بر آن است که حافظ دارای اندیشة سیاسی، با الهام از الگوی «سیاستنامه‌نویسی» است و در استخراج مفاهیم سیاسی دیوان خواجه و گردآوری داده‌ها از تکنیک تحلیل محتوا بهره جسته است. اما در بررسی اندیشة سیاسی، حافظ سنتی یا غیر سنتی است یا رمز و راز ستایش‌های حافظ از حکام عصر چیست، به هرمنوتیک قصد، الگوی نظری اسکینر، نظرداشته که نگاهی تعادلی به متن و زمینه اندیشه سیاسی یک متفکر دارد. در این نوشتار سه فرضیه رقیب رد می‌شوند: 1. حافظ در سروده‌هایش تقیه می‌کرده و اگر در مدح صاحبان قدرت سخن گفته برای حفظ جان و موقعیت خود بوده است؛ 2. حافظ از این ستایش‌ها استفاده ابزاری می‌کرده، دیدگاه اصلی سیاسی او در جهت سلطنت نبود، آرمانش حق‌طلبی و عدالت‌خواهی بود؛ 3. بین اندیشه و تطورات عرفانی حافظ با اندیشة سیاسی‌اش رابطة پیوسته مثبت و معناداری وجود دارد

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Identity of Political Thought of Hafez, Rend e-Shiraz

نویسنده [English]

  • Mohammad Mansoornezhad
Ph. D in Politics, Tehran University
چکیده [English]

According to this writing, Hafez inspired by the pattern of “treaty writing”, is of political thought. The article has benefited from the strategy of content analysis in favor of the extraction of political concept of Divan e- Khajeh as well as the compilation of data.
In the study of political thought, it is asked whether Hafez is traditional or nontraditional or what the mystery of his compliments from the rulers of that age is. The article has viewed to the intention hermeneutic, theoretical pattern of Skinner through a balanced view towards the text and the ground of political thought of a scholar.
In this writing, three opponent theories are rejected. Hafez has taken advantage of dissimulation and if he has shown any fondness towards the owners of power, it has been due to preserving his life and position 2. Hafez has had an instrumental usage of this fondness, his main political view was not in favor of monarchy, and his ideal was towards seeking right and justice, 3. There exists a constantly positive and meaningful relationship between Hafez’s mystical alterations and his political thoughts

کلیدواژه‌ها [English]

  • Hafez
  • Political thought
  • Skinner
  • Intention hermeneutic
  • Content Analysis
  • Treaty