ایدئولوژی تکفیر؛ سرشت و راهبرد مواجهه با آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

چکیده

ایده «نظم جدید اسلامی» از سوی گروه‏های رادیکال سلفی، مهم‏ترین چالش کنونی جهان اسلام و نیز دولت‏های مدرن است که آن را در سنت تاریخی جهاد دوباره کشف کرده‏اند. هدف اصلی این گروه‏ها، جایگزین کردن «خلافت اسلامی» به‏جای دولت‏های سکولارِ مبتنی بر نظم و پیمان وِستفالی است. این ایده که در نسل کنونی سلفی‏ها هواخواهان بسیاری دارد، پدیده جدیدی است که زبان آن سنتی، ولی ماده و محتوای آن کاملاً جدید است. گذشته از اینکه جریان سلفیه تکفیری به دنبال تهذیب فرهنگی دارالاسلام و نیز ضدیت با هرگونه آمیختگی و ادغام با مظاهر مدرنیته و پلورالیزم فرهنگی است، روشی در اقامه جهاد و تسلیم کردن مناطق مسلمان‏نشین دنبال کرده است که اغلب پیشینه‏ای در سنت و سیره نبی گرامی اسلام(ص) ندارد. اگر در قرن نوزدهم میلادی جهاد الگویی برای بسیج مردم بر ضد استعمار خارجی به شمار می‏رفت، امروزه الگوی جهاد، نه ابزاری برای دفاع، بلکه وسیله‏ای برای تحقق نظمی جدید مبتنی بر خلافت است. تحقق چنین نظمی دشوار و نیازمند جان‏فشانی مجاهدانی است که در این راه به جهاد می‏پردازند. مهم آن است که این آرزو، اندیشه مسلمانان را تغییر دهد و آنان را در ساقط کردن دولت‏های ملی در خانه قانع کند و برای استقرار نظمی اسلامی در سراسر جهان مهیا سازد. ازاین‏رو، مهم‏ترین پرسش مطرح آن است که: سلفیه تکفیری چگونه دست به تغییر ماده و محتوای الگوی جهاد زده و بدین‏ترتیب، خود را از دستگاه‏های فقه اهل سنت متمایز ساخته است؟ به همین دلیل در این مقاله کوشیده‏ایم برخی از این دگرگونی‏ها را شناسایی کنیم و در نهایت به مهم‏ترین راهبردهای مواجهه با آن بپردازیم.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Takfir Ideology; Characteristics and the Ways of Dealing with it

نویسنده [English]

  • abdolvahhab forati
Associate professor of Islamic culture and thought
چکیده [English]

The idea of new Islamic order developed by Selfie radical groups is considered as the most significant current challenge in the world of Islam as well as the modern governments which has been detected again within the historical tradition of jihad. The main purpose of these groups was the substitution of Islamic caliphate instead of secular governments on the basis of order and Westphalia agreement. This idea which is of numerous followers in the current generation of Selfies, is regarded a new phenomenon with the traditional language and completely new content. Although the trend of takfiri Selfie follows the cultural piety of Dar- al- Islam and avoids joining with any cultural modernity and pluralism manifestations, it is a way of holding jihad and submitting the Muslim resident areas which is not of any background in the tradition and conduct of Prophet Mohammad PBUH. If in the 19th century AC, jihad was regarded as a pattern against the foreign colonialism; today, it is not a means of defense but a means of providing new order on the basis of caliphate. The realization of this order is difficult and in need of self-sacrifice of militia in this regard. The important point is that this wish change the thought of Muslims and convince them towards the annihilation of national governments and make them equipped for foundation of Islamic order all over the world.
So, the most important question is how takfiri Selfie has changed the content of jihad and made itself distinguished from Sunnite systems of jurisprudence. For this reason, in the present article is to identify some of theses changes and investigate the most important strategies to deal with it.

کلیدواژه‌ها [English]

  • ignorance
  • departure
  • jihad
  • Nekayeh and Enhak
  • community
  • Nation
  • virtual caliphate
  • Islamic caliphate