موانع تحقق آزادی در جامعه از منظر قرآن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار، دانشکده علوم سیاسی، دانشگاه مفید، قم، ایران

10.22081/psq.2020.68707

چکیده

پژوهش حاضر ضمن تمرکز بر تدبّر و تحلیل لوازم تحقق آزادی در جامعه از منظر قرآن - به‌ویژه آزادی سیاسی و حقوقی - این پرسش را مطرح می‌کند که موانع تحقق آزادی در نگاه قرآن چیست؟ بنابر فرضیه‌ی پژوهش مولفه‌هایی هم‌چون: پیروی از هوای نفس، تقلید بدون تامل و حکومت استبدادی از عمده‌ترین موانع آزادی محسوب می‌شوند. این پژوهش با الگوی «تفسیر موضوعی قرآن» انجام شده و نتایج نشان می‌دهد که علم و آگاهی، ‌عقل‌‌گرایی، تفکر، گسترش فرهنگ نقد و انتقاد عالمانه‌ی پویا و گفت‌وگویی تعاملی، کاربردی‌ترین سازوکارهای پیشنهادی قرآن برای تضمین آزادی‌های سیاسی و حقوقی شهروندان می‌باشند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Obstacles to the realization of freedom in society from the perspective of the Quran

نویسنده [English]

  • Yusuf Khan Muhammadi
Assistant Professor, Faculty of Political Science, Mofid University, Qom, Iran
چکیده [English]

The present study, while focusing on the planning and analysis of the means of achieving freedom in society from the perspective of the Quran - especially political and legal freedom - raises the question of what are the obstacles to the realization of freedom in the view of the Quran? According to the research hypothesis, components such as: following the air of the breath, imitation without reflection, Ahbar and Monks (religious agents) and authoritarian rule are among the main obstacles to freedom. This research is based on the "thematic interpretation of the Quran" and the results show that science and awareness, rationalism, thinking, spreading a culture of dynamic criticism and interactive dialogue are the most practical mechanisms proposed by the Quran to guarantee the political and legal freedoms of citizens

کلیدواژه‌ها [English]

  • Freedom
  • Political Freedom
  • Legal Freedom
  • Passion
  • Imitation
  • Authoritarian Government
  • Religious Agents

عنوان مقاله [العربیة]

معوّقات تحقیق الحریة فی المجتمع من المنظور القرآنی

چکیده [العربیة]

یعرض البحث الراهن لسؤال: ما هی معوّقات تحقیق الحریة من المنظور القرأنی؟ مع الترکیز على التأمّل والتحلیل لمستلزمات تحقیق الحریة ـ خاصة الحریة السیاسیة والحقوقیة ـ من منظور القرآن الکریم. وفقًا لفرضیة البحث فإنّ عناصر من قبیل: اتباع هوى النفس والتقلید الأعمى والحکم المستبدّ، تعدّ من أهمّ معوّقات الحریة. أُنجز البحث وفق نموذج «التفسیر الموضوعی للقرآن» وکشفت النتائج عن أنّ الآلیات الأکثر فاعلیة التی یقترحها القرآن لکفالة الحریات السیاسیة والحقوقیة للمواطنین هی ما یلی: العلم والمعرفة، والوعی، والفکر، وتعزیز ثقافة النقد العلمی الدینامی، والمحاورات المتبادلة

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • الحریة السیاسیة
  • الحریة الحقوقیة
  • هوى النفس
  • التقلید
  • الحکم المستبدّ
  • رجال الدین