مقایسه‌ی شئون و اختیارات فقیه حاکم در اندیشه‌ی امام خمینی و سید احمد خوانساری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق عمومی، پردیس فارابی(دانشگاه تهران)، قم، ایران (نویسنده مسئول)

2 دانشیار، گروه حقوق عمومی دانشکده حقوق پردیس فارابی(دانشگاه تهران)، قم، ایران

10.22081/psq.2020.68766

چکیده

هدف پژوهش حاضر مقایسه‌ی دو مکتب اجتهادی نجف و قم با روش تحلیلی و توصیفی، و از طریق مقایسه‌ی آرای امام خمینی و سید احمد خوانساری است. امام خمینی‌، نماد مکتب فقهی قم است که ادله‌ی اجتهادی را نظام‌وار و بر محور مقاصد کلان شریعت می‌نگرند؛ وجوب تشکیل دولت اسلامی تحت ولایت مطلقه‌ی فقیه، بنیان اندیشه‌ی سیاسی ایشان است. سید احمد خوانساری نیز نماد مکتب نجف است که دقت عقلی او در فقاهت بیش از توجه به عرف می‌باشد، از آن‌جایی‌که ایشان ادله‌ی اجتهادی را به‌صورت نظام‌وار و بر محور مقاصد شریعت نمی‌نگرند، بنابراین، دایره‌ی ولایت را صرفاً در افتاء، قضاء و حسبیه‌ی مضیّقه می‌بیند. دولت و اداره‌ی جامعه در اندیشه‌ی خوانسازی مسکوت است. در عین‌حال، مشروعیت دولت از باب ضرورت و اضطرار و وجوب حفظ نظام اجتماعی که دلیل مشترک دولت عرفی و اسلامی است، از اندیشه‌ی وی قابل استنباط می‌باشد

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparison of the affairs and powers of the ruling jurist in the thought of Imam Khomeini and Seyyed Ahmad Khansari

نویسندگان [English]

  • Abdolvahed Karami nejad 1
  • mohhamad javad arasta 2
1 PhD Student, Department of Public Law, Farabi Campus (University of Tehran), Qom, Iran
2 Associate Professor, Faculty of Public Law, Farabi Campus (University of Tehran), Qom, Iran
چکیده [English]

The aim of this study is to compare Najaf and Qom ijtihad schools with analytical and descriptive method, and by comparing the votes of Imam Khomeini and Seyyed Ahmad Khansari. Imam Khomeini is the symbol of the jurisprudential school of Qom, which considers ijtihad arguments to be systematic and based on the major goals of Sharia; the obligation to form an Islamic state under the absolute authority of the jurist is the basis of his political thought. Sayyid Ahmad Khansari is also a symbol of the school of Najaf, whose intellectual accuracy in jurisprudence is more than paying attention to custom. . The government and the administration of society are silent on the idea of ​​reading. At the same time, the legitimacy of the state in terms of the necessity, urgency, and necessity of maintaining the social system, which is the common reason for the customary and Islamic state, can be deduced from his thought

کلیدواژه‌ها [English]

  • Imam Khomeini
  • Seyyed Ahmad Khansari
  • Velayat-e Faqih
  • Faqih Hakim
  • Islamic State

عنوان مقاله [العربیة]

مقارنة شؤون وصلاحیات الفقیه الحاکم فی فکر الإمام الخمینی والسید أحمد خوانساری

چکیده [العربیة]

یهدف البحث الراهن إلى مقارنة مدرستی النجف وقم الاجتهادیتین بالمنهج الوصفی والتحلیلی، وذلک عن طریق مقارنة آراء الإمام الخمینی والسید أحمد الخوانساری. یمثّل الإمام الخمینی مدرسة قم الفقهیة ویرى الأدلّة الاجتهادیة على شکل نظام وعلى أساس المقاصد الشرعیة العلیا، ویعدّ وجوب تأسیس الدولة الإسلامیة انطلاقًا من الولایة المطلقة للفقیه أساسًا لفکره السیاسی. أمّا السیّد أحمد الخوانساری فهو ممثّل مدرسة النجف، وله تدقی عقلی فی الفقاهة أکثر من الاهتمام بالعرف، ولکن بما أنّه لا یرى الأدلّة الاجتهادیة على شکل نظام وعلى أساس المقاصد الشرعیة العلیا فعنده دائرة الولایة محدودة بالإفتاء والقضاء والأُمور الحسبیة. وقد أغفل الخوانساری فی فکره الدولة وإدارة المجتمع. ومع ذلک فمن الممکن استنباط مشروعیة الدولة من منظوره من جهة الضرورة والاضطرار ووجوب حفظ النظام، ما یُعدّ الوجه المشترک فی التدلیل على الدولة العلمانیة والإسلامیة

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • الإمام الخمینی
  • السید أحمد الخوانساری
  • ولایة الفقیه
  • الفقیه الحاکم
  • الدولة الإسلامیة

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار