یادداشتى درباره «هرمنوتیک، کتاب و سنت»

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

سید صادق حقیقت

چکیده

کتاب «هرمنوتیک، کتاب و سنت » توسط حجة الاسلام والمسلمین محمد مجتهد شبسترى
در سال 1375 به رشته تحریر در آمده است. ناشر آن طرح نو مى‏باشد و در همان سال به چاپ
دوم رسید. کتاب از دو بخش و دو پیوست تشکیل شده است.
     بخش اول کتاب، « پیش فهم ها، علائق، انتظارات مفسران وحى » نام دارد و بخش دوم به «
نقد، اصلاح و بازسازى اندیشه دینى » مى‏پردازد. البته عمده مضامین و مطالب آن، قبلاً تحت
عناوین مختلف در مجلات به چاپ رسیده بود.
     در پیشگفتار مى‏خوانیم :
     «موضوع کتاب این است که مفسران وحى اسلامى‏همیشه بر اساس پیش
فهم‏ها، علائق و انتظارات خود از کتاب و سنت به تفسیر آن پرداخته‏اند».

پشت جلد کتاب نیز موضوع آن را چنین معرفى کرده است :
     «موضوع کتاب این است که مفسران وحى اسلامى همیشه بر اساس پیش فهم
ها، علائق و انتظارات خود از کتاب و سنت به تفسیر آن پرداخته‏اند. بدین جهت
کتاب حاضر، هرمنوتیک، کتاب و سنت نامیده شده است».

نویسنده تلاش مى‏کند تا نشان دهد که تفسیر و اجتهاد عالمان دین اسلام نیز مشمول اصل کلى
دانش هرمنوتیک یعنى استناد تفسیر و فهم متون بر پیش فهم ها و علائق و انتظارات مفسر بوده
است و استثنایى در کار نیست. در عین حال در مقام تجویز، این کتاب عالمان دین را بدین نکته
دعوت مى‏کند که تنقیح تمام عیار پیش فهم ها در هر عصر شرط اساسى و اصلى هرگونه تفسیر و
افتاء صحیح دینى است و تکامل دانش دین بدون این بازنگرى میسر نیست. برون شدن جهان
اسلام از مشکلات نظرى و عملى که تمدن پیچیده امروز براى آن بوجود آورده، تنها با این
بصیرت و توجه ممکن مى‏شود».

عنوان مقاله [English]

.

نویسنده [English]

  • Sadegh Haghighat