تأثیرشناسی سیاسی و امنیتی روی‌کار‌آمدن طالبان بر مناطق مرزی جمهوری اسلامی ایران؛ با تأکید بر الگوی مکتب کپنهاک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانش آموخته دکتری تخصصی علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی تهران و پژوهشگر راهبردی نهادهای حاکمیتی

10.22081/psq.2024.66971.2813

چکیده

همزمان با قدرت‌گیری طالبان، مجموعه‌ای از تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم بر ساحت امنیتی و سیاسی مناطق مرزی کشور حادث گردیده است. در این راستا، پژوهش حاضر با توجه به تحولات سیاسی و گفتمانی اکنون گروه سیاسی طالبان در افغانستان، تأثیرات محتمل بالقوه و بالفعل روی‌کار‌آمدن طالبان بر مناطق مرزی کشور را بررسی کرده است. پرسش اصلی پژوهش این است که «تأثیرات بالقوه سیاسی و امنیتی روی‌کار‌آمدن طالبان بر مناطق مرزی ایران بر مبنای نظریۀ مکتب کپنهاک چیست؟ این
پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی نشان داد که مناطق مرزی کشور از حیث متغیرها و عوامل بالقوه
و حتی بالفعل، تحت تأثیر این نوع تغییر حکمرانی در افغانستان بوده و خواهد بود. شاخص‌های حکمرانی طالبان، امکان انتشار و سرایت گفتمانی در مرزهای ایران را دارد. از حیث هویتی، طالبانی‌سازی و پشتونی‌سازی ‌سرایت‌پذیر است. در سطوح عینی نیز همزمان با رشد و گسترش جریان‌های تروریستی در قلمرو طالبان در پاکستان و افغانستان، امکان یارگیری و آموزش‌های نظامی به برخی از افراد در‌حاشیه‌ماندۀ قومی و مذهبی ایرانی در این مناطق افزایش می‌یابد. از سوی دیگر، درگیری‌های مرزی میان نیروهای طالبان و مرزبانان ایرانی نیز موضوع مهمی است که در کنار مسئله مهاجرت اتباع باید بدان توجه شود. موضوع مواد مخدر و قاچاق نیز همچنان به‌ عنوان متغیری دارای اهمیت قابل ذکر است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Study of the Political and Security Implications of Taliban’s Rise to Power for the Border Regions of the Islamic Republic of Iran: A Copenhagen School Perspective

نویسنده [English]

  • Seyed mohamad Hosein Akramiayn
Graduated from Shahid Beheshti University of Political Science in Tehran and a strategic researcher of governmental institutions
چکیده [English]

Along with the Taliban’s rise to power, a set of direct and indirect impacts on the security and political aspects of Iran’s border regions has occurred. Considering the current political and discursive developments of the Taliban in Afghanistan, the present study examines the potential and actual implications of the Taliban’s rise to power on Iran’s border regions. The main question of the research is: based on the Copenhagen School theory, what are the potential political and security implications of the Taliban’s rise to power for Iran’s border regions? Using a descriptive-analytic method, this study shows that Iran’s border regions are and will be affected by the change of governance in Afghanistan concerning potential and actual variables and factors. The governance indicators of the Taliban have the potential for discursive dissemination and spread to Iranian borders. This can occur in terms of identity, Talibanization, and Pashtunization. At objective levels, too, along with the spread and development of terrorist movements within the Taliban’s realm in Pakistan and Afghanistan, there is an increasing possibility of recruiting soldiers and providing military training to certain ethnically and religiously marginalized Iranian individuals in those regions. On the other hand, border conflicts between Taliban forces and Iranian border keepers are a major issue that should be considered, along with the issue of Afghan migration to Iran. Another significant variable is the issue of drug smuggling.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Taliban
  • Border Security
  • Iran
  • Afghanistan
  • Terrorism
  • Copenhagen School of Thought
  1.  

    1. اسحاق زهی، ع. ح. (2020م). الاماره الاسلامیه و نظامها. مکتبة دارالعلوم الشرعیه. دارالبحث و‌التحقیق و نشر الکتب.
    2. بوزان، ب. (1378). مردم، دولت‌ها و هراس. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
    3. بوزان، ب. و همکاران (1386). چارچوبی تازه برای تحلیل امنیت. ع.ر. طیب (مترجم). تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
    4. پاندوا، ن. (1984). پاکستان، جامعه و سیاست. دانشگاه میشیگان.
    5. پریزاد، ر.؛ شهرستانی، ت. (1400). بررسی مؤلفه‌های تأثیرگذار بر تغییر رویکرد سیاسی - دفاعی ایران در قبال گروه طالبان در افغانستان. دانش تفسیر سیاسی، 3(9)، صص. 55-73.
    6. سالنامه آماری کشور. (1386). سالنامه آماری استان سیستان و بلوچستان. تهران: انتشارات مرکز آمار ایران.
    7. عباس‌زاده، م.؛ طالشی، ک. (1401). طالبان و بازیابی حاکمیت: جنبش قوی، دولت ملت ضعیف. مطالعات بنیادین و کاربردی جهان اسلام، 4(۱۳)، صص. 105-130.
    8. عسکری کرمانی، ح.؛ صفار، آ. (1401). پیامدهای ظهور دوبارۀ طالبان برای دیپلماسی اقتصادی ایران در افغانستان. رهیافت‌های سیاسی و بین المللی، 14(۷۱)، صص. 97-
    9. عصمت اللهی، م.ه. و همکاران. (1378). جریان پرشتاب طالبان. تهران: الهدی.
    10. محمودی، ز. (1399). چشم‌انداز و سناریوهای جایگاه طالبان در عرصه حکمرانی آیندۀ افغانستان (با تأکید بر رویکردهای رسانه‌ای). پژوهشنامه رسانه بین‌الملل، 5(6)، صص. 203-
    11. مرزهای ایران. تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر، 1386.
    12. موسوی شهیدی، م.؛ زارعی، ب. (1401). تبیین بسترهای جغرافیایی تنش در روابط ایران و افغانستان بر محوریت تئوری کمپ و هارکاوی (با تأکید بر دوران طالبان). سرزمین، 19(۷۶)، صص. 37-57.
    13. Abdul Basit, M. )2021(. Tehreek-e-Taliban Pakistan’s Discursive Shift From Global Jihadist Rhetoric to Pashtun-Centric Narratives. Jamestown. URL= : https://jamestown.org/program/tehreek-e-taliban-pakistans-discursive-shift-from-global-jihadist-rhetoric-to-pashtun-centric-narratives/
    14. Al Jazeera. (2021). Transcript of Taliban’s first news conference in Kabul. URL=https://www.aljazeera.com/news/2021/8/17/transcript-of-talibans-first-press-conference-in-kabul.
    15. Amnesty International. (2021). Afghanistan: 13 Hazara killed by Taliban fighters in Daykundi province – new investigation. URL=https://www.amnesty.org/ en/latest/news/2021/10/afghanistan-13-hazara-killed-by-taliban-fighters-in-daykundi-province-new-investigation/
    16. Office of the Director of National Intelligence. (2021). Annual Threat Assessment of the U. S. Intelligence Community. URL=https://www.dni.gov /index.php/newsroom/reports-publications/reports-publications-2021/3532-2021-annual-threat-assessment-of-the-u-s-intelligence-community.
    17. Ariana News. (2021).Taliban urges government staff to return to work. Ariana News. URL=https://www.ariananews. af/taliban-urges-government-staff-to-return-to-work/
    18. Brandt, B. (2011). The Taliban’s Conduct of Intelligence and Counterintelligence. CTC Sentinel. URL=https://ctc.westpoint.edu/the-talibans-conduct-of-intelligence-and-counterintelligence/
    19. Gall, C. (2009). Taliban Open Northern Front in Afghanistan. New York Times. URL= https://www.nytimes.com/2009/11/27/world/asia/27kunduz.html.
    20. Bunzel, C. (2021). Al Qaeda Versus ISIS. Foreign Affairs. URL= https://www.foreignaffairs.com/articles/afghanistan/2021-09-14/al-qaeda-versus-isis.
    21. Luce, D. D., Yusufzai, M. & Smith, S. (2021). Even the Taliban are surprised at how fast they’re advancing in Afghanistan. NBC News. URL= https://www.nbcnews.com/politics/national-security/even-taliban-are-surprised-how-fast-they-re-advancing-afghanistan-n1272236.
    22. Human Rights Watch. (2001). Crisis of Impunity: The Role of Pakistan, Russia, and Iran in Fueling the Civil War. URL= https://www.hrw.org/ report/2001/07/01/crisis-impunity-role-pakistan-russia-and-iran-fueling-civil-war-afghanistan.
    23. Khaama Press. (2020). Taliban appoints first Shia Hazara as shadow district chief of the group. URL= https://www.khaama.com/taliban-appoints-first-shia-hazara-as-shadow-district-chief-of-the-group-04734.
    24. Bijlert, M.V. (2021). The Focus of the Taleban’s New Government: Internal cohesion, external dominance. Afghanistan Analysts Network. URL=https: //www.afghanistan-analysts.org/en/reports/war-and-peace/the-focus-of-the-talebans-new-government-internal-cohesion-external-dominance/
    25. Waldman, M. (2010). The Sun in the Sky: the Relationship between Pakistan’s ISI and Afghan Insurgents. Crisis States Discussion Papers.URL= https://www.lse.ac.uk/international-development/Assets/Documents/PDFs/csrc -discussion-papers/dp18-The-Sun-in-the-Sky.pdf
    26. Motamedi, M. (2021). US ‘defeat’ in Afghanistan a chance for peace: Iran Al Jazeera. URL= https://www.aljazeera.com/news/2021/8/16/raisi-us-defeat- in-afghanistan-should-become-chance-for-peace.
    27. Kugelman, M. )2021(. Avalanche of Misinformation Follows Taliban Foreign Policy. URL= https://foreignpolicy.com/2021/09/09/ afghanistan-misinformation-taliba n-takeover-social-media.
    28. Sofuoglu, M. (2021). After a short honeymoon, are Iran-Taliban relations deteriorating? TRT World. URL= https://www.trtworld.com/magazine/after-a-short-honeymoon-are-iran-taliban-relations-deteriorating-12761480.
    29. Commission on Terrorist Attacks Upon the United States. (2004). The 9/11 Commission Report: Final Report of the National Commission on Terrorist Attacks Upon the United States. URL= https://9-11commission.gov/report.
    30. (2021). Afghanistan: Taliban continue attacks on three major cities. URL= Https://www.nbcnews.com/news/world/taliban-continues-advance-major-cities-afghanistan-attacks-kandahar-airport-n1275636.
    31. Philip Rucker and Robert Costa. (2017). It’s a hard problem: Inside Trump’s decision to send more troops to Afghanistan. Washington Post. URL= https://www.washingtonpost.com/politics/its-a-hard-problem-inside-trumps-decision-to-send-more-troops-to-afghanistan/2017/08/21/14dcb126-868b-11e7-a94f-3139abce39f5_story.html.
    32. (2021).Taliban say no al Qaeda or ISIS in Afghanistan. URL= https://www.reuters.com/world/asia-pacific/taliban-say-no-al-qaeda-or-isis-afghanistan-2021-09-21.
    33. Reuters. (2020). Taliban not living up to its commitments, U.S. Defense Secretary says. URL= https://www.reuters.com/article/idUSKBN22I0C6.
    34. Khan, S.K. (2021). Taliban to implement monarch-era Constitution in Afghanistan. Anadolu Ajansi. URL= https://www.aa.com.tr/en/asia-pacific/ taliban-to-implement-monarch-era-constitution-in-afghanistan/2377376#
    35. Yousafzai, S. Reals, T. )2021(. ISIS-K is trying to undermine Afghanistan’s Taliban regime, from inside and out, That’s America’s problem too. CBS URL= https://www.cbsnews.com/news/isis-k-taliban-afghanistan-regime.
    36. Senate Armed Services Committee. )2021(. Holds Hearing on Afghanistan, South and Central Asia Security. CQ Congressional Transcripts. URL= https://crsreports.congress.gov/product/pdf/R/R46955.
    37. TRT World. (2021). Were Afghan women forced to attend the pro-Taliban rally? URL= https://www.trtworld.com/magazine/were-afghan-women-forced-to-attend-the-pro-taliban-rally-49975.
    38. UNICEF Afghanistan. (2021). Half of Afghanistan’s children under five expected to suffer from acute malnutrition as hunger takes root for millions. URL= https://www.unicef.org/rosa/press-releases/half-afghanistans-children-under-five-expected-suffer-acute-malnutrition-hunger.
    39. Walt, S. M. (1991). The Renaissance of Security Studies. International Studies Quarterly, 35(2), pp. 211–239.
    40. World Food Programme. (2021). Afghanistan Food Security Update. URL=
    41. Trofimov, Y. (2021). Left Behind After U.S. Withdrawal, Some Former Afghan Spies and Soldiers Turn to Islamic State. Wall Street Journal. URL= https://www.wsj.com/articles/left-behind-after-u-s-withdrawal-some-former-afghan-spies-and-soldiers-turn-to-islamic-state-11635691605.
    42. Khalilzad, Z. (2016). The Envoy: From Kabul to the White House, My Journey Through a Turbulent World Hardcover. URL= https://www.amazon. com/Envoy-Kabul-Journey-Through-Turbulent/dp/1250083001.