بررسی شکاف دینی و پیامدهای آن در راهبرد امنیتی رژیم اسراییل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری روابط بین الملل، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

2 دانشیار، گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.

10.22081/psq.2025.70170.2911

چکیده

صهیونیسم، یعنی بنیان هویّت رژیم اسراییل، کامیابی خود را در هم‌آمیختگی عناصر قومیّت‌گرایی، مغایرت‌های فرهنگی و هویّت ملی واحد تعریف کرده است. در جامعه‌ای همچون جامعۀ اسراییلی که واجد فراوانی هویتی متعددی است و مؤلفه‌های قومیتی،‌ نژادی، مذهبی و زبانی پررنگی در آن وجود دارد، تعارضات هویتی و اجتماعی، مجال بروز بسیاری یافته  است که اغلب این نوع تعارض‌ها و مناقشه‌ها‌ با ترکیبی از هویت‌طلبی و امنیت‌طلبی شکل گرفته‌اند. در این میان وجود تعلقات ایدئولوژیک که شکل‌دهندۀ باورهای درونی در چارچوب فکری عقیدتی و تعصب‌آمیز می‌باشد، بسترهای ایجاد شکاف‌های اجتماعی عمیق و به‌ویژه شکاف دینی را فراهم ساخته و فضایی جهت تهدید امنیت این رژیم را پدید آورده‌ است. این مقاله با بهره‌گیری از مکتب کپنهاگ و با رویکردی توصیفی – تحلیلی در پی پاسخ به این پرسش است که شکاف دینی چه پیامدهایی در راهبرد امنیتی رژیم اسراییل داشته است؟ مطابق یافته‌های این پژوهش، گسترش شکاف‌های اجتماعی و به‌ویژه شکاف-های دینی، شکاف  سیاسی را در پی داشته و متعاقب آن، جامعۀ اسراییلی به عنوان یکی از مؤلفه‌های اصلی هستی این رژیم، با بحران واگرایی و هویتی روبرو شده تا جایی که انسجام اجتماعی و اتحاد آن را با چالش مواجه ساخته است؛ در این میان با حاکم‌بودن نگرش متصلب و انعطاف‌ناپذیر صهیونیستی و نیز با عمیق‌تر‌شدن شکاف‌های ایجاد‌شده در جامعه، هویت و امنیت اجتماعی مورد تهدید قرار گرفته و هستۀ اساسی بحران هویت و ناامنی را شکل داده است. بر اساس راهبرد امنیتی رژیم اسراییل، حاکمان این رژیم که بقا و موجودیت خود را دچار بحران و چالش می‌بینند، برای مقابله با این بحران‌ها به امنیتی‌سازی تهدیدها پرداخته‌اند که با ادامه این وضعیت و تدوام یک رابطۀ ستیزه‌جویانه در اسراییل، افق روشنی برای تغییر و تحول در ساختار رژیم اسراییل قابل تصور نخواهد بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Analysis of the Religious Divide and Its Consequences for the Security Strategy of the Israeli Regime

نویسندگان [English]

  • Mustafa Tarin 1
  • Ahmad Jansiz 2
1 Ph.D in International Relations, University of Guilan, Rasht, Iran
2 Associate Professor, Department of Political Science and International Relations, University of Guilan, Rasht, Iran
چکیده [English]

Zionism, as the foundational identity of the Israeli regime, has framed its success around the amalgamation of ethnic nationalism, cultural differences, and a singular national identity. In a society like Israel, characterized by a multitude of distinct identities and strong ethnic, racial, religious, and linguistic components, identity-based and social conflicts have found ample ground for emergence. These conflicts and disputes are often shaped through a combined pursuit of identity and security. Among these factors, ideological attachments, shaping beliefs within dogmatic and biased frameworks, have created fertile ground for deep social divides, particularly religious divides, thereby threatening the regime’s security. Drawing on the Copenhagen School and adopting a descriptive-analytical approach, this article seeks to answer the question: What are the consequences of the religious divide for the security strategy of the Israeli regime? According to the findings of our research, the widening of social gaps, particularly religious divides, has led to political fragmentation. Consequently, Israeli society, as a central pillar of the regime’s existence, is facing crises of divergence and identity, severely undermining social cohesion and unity. Meanwhile, the dominance of a rigid and inflexible Zionist outlook, along with the deepening of societal divides, has seriously threatened social identity and security, forming the core of identity crises and insecurity. In response to these crises, according to its security strategy, the regime’s leaders—perceiving their survival and existence to be at risk—have pursued the securitization of these threats. However, with the continuation of this conflictual dynamic, there appears to be little prospect for meaningful transformation within the structure of the Israeli regime.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Zionism
  • Israeli regime
  • social divide
  • religious gap
  • security strategy
احمدوند، ش.؛ رجبی قره‌قشلاقی، ج. (1389). شکاف‌های اجتماعی و امنیت ملی در اسراییل. روابط خارجی، 2(7)، صص. 73-105.
بوزان، ب. (1400). مردم، دولت‌ها و هراس. م.ع. قاسمی (مترجم). تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
حسینی، ن. (1402). جامعۀ چندپاره؛ شکاف موجود در جامعۀ اسراییل. قابل دسترس در: https://jahanemoaser.ir/the-gaps-in-israeli-society/
زیدآبادی، ا. (1381). دین و دولت در اسراییل. تهران: انتشارات دورنگار.
ساکی، ل. (1391). شکاف‌های درون اجتماعی جامعۀ اسراییل و تأثیر آن بر امنیت ملی. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. تهران: پژوهشکده علوم و اندیشۀ سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
شیخ‌الاسلامی، م.ح.؛ شیراوند، ص. (1392). بررسی تطبیقی گفتمان آپارتاید در آفریقای جنوبی سابق با اسراییل. تحقیقات سیاسی و بین‌المللی، 5(16)، صص. 49-81.
عبدالعالی، ع. (1391). رژیم اسراییل و گسست‌های سیاسی اجتماعی آن. م. خواجویی (مترجم). تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر.
فایضی، م.م. (1399). هویت، مذهب و ملت‌سازی در اسراییل. تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر.
مشیرزاده، ح.؛ مسعودی، ح.ع. (1388). هویت و حوزه‌های مفهومی روابط بین‌الملل. سیاست، 39(4)، صص. 251-269.