شورا؛ بین نص و تجربه تاریخی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 رضوان السید

2 دانش آموخته حوزه علمیه قم و فارغ التحصیل کارشناسی ارشد علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم

چکیده

موضوع نسبت مفهوم شورا با مفاهیم مشابه غربی در سدة گذشته، از موضوعات جنجالی در اندیشه اسلامی معاصر بوده است. پرسش­هایی از این قبیل که آیا نظام سیاسی مشروطه همان «شورا»ی اسلام است و آیا می­توان این دو مفهوم را چنان به هم نزدیک کرد که مشروطیت را شکل امروزی شورا دانست؟ و آیا ایجاد تقریب میان مفهوم شورا و دموکراسی به معنای کاهش دموکراسی به برخی از ابعاد آن نخواهد بود؟ از پرسش­هایی است که در مقاله حاضر مورد توجه قرار گرفته است. نویسنده سیر تحول مفهوم شورا را از نیمه دوم سدة اول هجری، که شورا به منزلة حکمیت گروهی نخبه، برای انتخاب یکی، از میان خود برای ریاست تلقی می­شد تا سدة سوم، که افق مفهومی جدیدی به آن بخشیده و توده مردم (سواداعظم) به منزلة اهل جماعت و شورا مطرح شدند و تا دوران معاصر که شاهد تقریب و بلکه یکی سازی مفهوم شورا و دموکراسی هستیم، را بررسی کرده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Shura: Between text and historical experience

نویسندگان [English]

  • Rezvan Seyyed 1
  • Majid Moradi 2
2 M.A. in Political Science
چکیده [English]

The relationship between Shura and similar Western concepts in the last century was amongst the most controversial issues in the contemporary Islamic thought. Some of the questions that were put forward in the contemporary political thought include: Is the constitutional political system the same as Islamic Shura? Is it possible to make these two concepts so close to each other that constitutionalism be considered as the modern conception of Shura? Wouldn’t the assimilation of Shura and democracy amount to the reduction of democracy to some of its dimensions? The writer of the present paper studies the development of the concept of Shura at three stages: the second half of the first century (H), third century (H), and the contemporary stage.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Shura and constitutionalism
  • Shura and democracy
  • despotism
  • Shura