حکومت‌داری در اندیشه سیاسی سعید نورسی و تأثیر آن بر اسلام‌گرایی معاصر ترکیه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی

2 دانشجوی دکتری انقلاب اسلامی دانشگاه معارف اسلامی قم

چکیده

در ترکیه دو گفتمان کلان اسلام‌گرایی از هم قابل تمیز هستند. از یک سو گفتمان اسلام سیاسی است که به تأسیس دولت معتقد است و دیگری اسلام اجتماعی که به‏شدت مخالف پروژه سیاسی اسلام است و در مقابل اسلام سیاسی قرار می‌گیرد. بدیع‏الزمان سعید نورسی، روحانی برجسته و کردتبار ترکیه، با ساختارشکنی در سنت اسلام سنی ـ صوفی، پایه‌گذار اندیشه‌هایی گردید که در نتیجه آن، «جنبش اسلام اجتماعی» پس از مرگ وی در ترکیه شکل گرفت. اندیشه‌های نورسی با تحولی که در دوره‌های مختلف تجربه می‌کند، در نهایت موفق به بازتعریف مفهوم «انسان اسلامی» در گفتمان «صیانت» شده، الگوی جدیدی از رابطه اسلام و مدرنیته ارائه می‌دهد. پس از وی جنبش نورجو تقسیم‌بندی‌های متعددی بر اساس تفاسیر متفاوت از آثار نورسی پیدا می‌کند که مهم‌ترین آنها جنبش فتح‏الله گولن است. گولن را پایه‌گذار جنبش ایمان‌محور می‌دانند؛ چراکه با الهام از اندیشه‌های نورسی، تحولی معنایی و فکری را در این نظام فکری ایجاد کرده است. وی از طریق شبکه‌های آموزشی، اقتصادی و رسانه‌ای در سطح بسیار گسترده‌ای در جامعه ترکیه هوادار پیدا کرده و بر سپهر عمومی آن کشور بسیار اثرگذار بوده است. امروزه گولن در سطح بین‏الملل نیز بسیار شناخته‌شده و اثرگذار است. اندیشه‌های گولن نتایج سیاسی متفاوتی از اندیشه‌های نورسی پیدا می‌کند که مهم‌ترین آن، پذیرش دموکراسی لیبرال‏سکولار است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Governing in Political View of Said Nursi and its Effect on the Contemporary Islamism in Turkey

نویسندگان [English]

  • Mansoor Mirahmadi 1
  • mohammad hadi ahmadi 2
1 Professor of Politics, Shahid Beheshti University
2 Ph. D Candidate of Islamic Revolution, Qom Islamic Maaref University
چکیده [English]

In turkey, two main discourses of Islamism can be differentiated from each other. One of them is the discourse of political Islam believing in the foundation of government and the other is that of social Islam which is severely against the project of political Islam. Bediuzzaman Said Nursi, the outstanding Kurdish clergyman of turkey, established thoughtsthrough deconstructing in the tradition of Sufi- Sunnite Islam and consequently, it was developed the movement of social Islam in turkey after his death. Nursi’s thought with a change in various eras finally leads to redefining the concept of Islamic human within the discourse of preservation and presenting a new pattern on the relationship between Islam and modernity. Following him, Noorju movement is of numerous divisions based on different interpretations from the works of Nursi and the most important of which is movement of Fathollah Gulen. Gulen is the founder of belief based movement since he has made intellectual and meaning based revolution in this intellectual system inspired by Nursi thought. He is of numerous followers and very influential in turkey through the educational, economic, and media networks. Today, Gulen is internationally well-known and effectual. Gulen’s thought is of different political results compared with that of Nursi and the most important of which is accepting secular liberal democracy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Said Nursi
  • governing
  • social Islam
  • Islamic human
  • Fathollah Gulen