بازخوانی مواجهه راهبردی شبکه‌‎های فارسی‌زبان با نظریه مقاومت (با تاکید بر شبکه‌های بی ‎بی ‎سی فارسی و من و تو)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم سیاسی، دانشکده تاریخ و مطالعات سیاسی، دانشگاه باقرالعلوم ع، قم، ایران

2 استادیار، گروه علوم سیاسی، دانشگاه باقرالعلوم(ع)، قم، ایران

10.22081/psq.2021.69815

چکیده

یکی از کاربست‎های دانش سیاست بین‎الملل، تبیین چگونگی مواجهه‌ی قدرت‎ها در نظام جهانی است. طیف گسترده‌ی نظریه‎هایی که به چگونگی استفاده از فرهنگ به‌مثابه متغیری اثرگذار در این مواجهه پرداخته‎اند، از «نظریهی هژمونی گرامشی» تا نظریات پسااستعماری و قدرت نرم، ادبیات نظری حائز اهمیتی را تولید کرده‌اند. با ظهور «تئوری مقاومت» در جهان اسلام، نظام مسائلی در روابط بین‎الملل شکل یافته و به رقابت بازیگران در دو سوی این مفهوم منجر شده است. پژوهش حاضر بیان می‌دارد که دیپلماسی رسانه‎ای چگونه می‎تواند بر کامیابی عنصر مقاومت در تغییر نتیجهی این رقابت تاثیر بگذارد. بدین‌منظور دو رسانه‌ی فارسی‌زبان بی‌‎بی‌‎سی فارسی (دولتی) و شبکه من و تو (خصوصی) انتخاب‌ گردیدهاند تا با استخراج نمونه‌‌ی محتواهایی، فرایند کنش‌گری آنان نسبت به نظریهی مقاومت در جمهوری اسلامی ایران بررسی شود. با استفاده از روش تحلیل مضمون استرلینگ، در 6 مرحله با تلخیص مفاهیم هم‌سنخ به عنوانی شامل‌تر تلاش کرده‌ایم تا محتوای پنهان داده‌های پراکنده را در محور اصلی‌شان دریابیم. درنهایت، دستاورد این پژوهش نشان می‎دهد که هر دو رسانه‌‌ی مذکور در هر پنج شاخصه‌ی منتخب از «نظریه مقاومت مقام معظم رهبری»، به‌نحوی معنادار، رویکردی بازدارنده را پیگیری می‌کنند؛ مولفه‌هایی هم‌چون: (رهبری و شورای نگهبان، سپاه و نیروی قدس، مشارکت سیاسی و اتحاد و انسجام مردمی، پیشرفت علمی و خنثی‌سازی تحریم‌ها و نیز الگوی فرهنگی زن مسلمان ایرانی). 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Reading the strategic confrontation of Persian-language networks with the theory of resistance (with emphasis on BBC Persian and Manoto)

نویسندگان [English]

  • Muhammad Jalili 1
  • Masood Moeini poor 2
1 Department of Political Science, Faculty of History and Political Studies, University of Baqerul'alum, Qom, Iran
2 Assistant Professor, Faculty of Political Science, Baqir al-Olum University, Qom, Iran.
چکیده [English]

One of the applications of international political knowledge is to explain how powers deal in the world system. A wide range of theories have dealt with how to use culture as an influential variable in this confrontation, from Gramsci's hegemonic theory to postcolonial theories and soft power, which have produced important theoretical literature. With the advent of "resistance theory" in the Islamic world, a system of issues in international relations has been formed and led to competition between parties of this concept. The present study shows how media diplomacy can affect the success of the resistance element in changing the outcome of this competition. For this purpose, two Persian-language media outlets, BBC Persian (government) and Manoto (private) have been selected to examine the process of their activism towards the theory of resistance in the Islamic Republic of Iran by extracting a sample of content. Using the Sterling Theme Analysis method in 6 steps, we have tried to find the hidden content of the scattered data in their main axis by summarizing similar concepts in a more comprehensive way. Finally, the findings of this study show that both media outlets in all five selected indicators of the "Supreme Leader's Resistance Theory", significantly following a deterrent approach; Components such as: (leadership and the Guardian Council, the IRGC, and the Quds Force, political participation and popular unity and solidarity, scientific progress and the neutralization of sanctions, as well as the cultural model of Iranian Muslim women).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Soft Power
  • Mass Media
  • Resistance Theory
  • BBC Persian
  • Manoto

عنوان مقاله [العربیة]

قراءة فی المواجهة الاستراتیجیة بین القنوات الفارسیة الأجنبیة ونظریة المقاومة (تأکیداً على قناتی بی بی سی الفارسیة ومن وتو)

چکیده [العربیة]

إحدى تطبیقات علم السیاسة الدولیة هو تفسیر کیفیة المواجهة بین القوى فی النظام العالمی. وقد أنتجت تشکیلة کبیرة من النظریات المعنیّة بکیفیة استخدام الثقافة باعتبارها متغیّراً مؤثّراً فی هذه المواجهة انطلاقاً من "نظریة الهیمنة الغرامشیة" وانتهاءً بنظریات ما بعد الکولونیالیة والقوّة الناعمة، أنتجت أدبیات نظریة ذات أهمّیة. قاد ظهور "نظریة المقاومة" فی العالم الإسلامی إلى تبلور سلسلة من المواضیع فی العلاقات الدولیة الأمر الذی أدّى إلى تنافس اللاعبین حول هذا المفهوم. أظهر البحث الراهن کیفیة تأثیر دبلوماسیة وسائل الإعلام على نجاح عنصر المقاومة فی تغییر نتیجة هذه المنافسة. ومن ثمّ تمّ اختیار قناتَین فارسیّتین: قناة بی بی سی (حکومیة) وقناة من وتو (خاصة)، لغرض استخلاص نماذج المضامین منهما ومناقشة عملیة نشاطهما بالنسبة لنظریة المقاومة فی الجمهوریة الإسلامیة الإیرانیة. سعینا عن طریق استخدام أُسلوب تحلیل المضمون لإسترلینج بواسطة تلخیص المفاهیم المتجانسة فی عنوان أشمل فی ٦ مراحل، فی إیجاد المضمون المضمر للمعطیات المتناثرة فی محورها الأساسی. وفی النهایة کشفت مخرجات البحث عن أنّ القناتَین المذکورتین تتبعان، بشکل ملحوظ، فی المؤشّرات الخمس المختارة من "نظریة المقاومة للمرشد الأعلى" مقاربة الردع؛ مکوّنات من قبیل: المرشد ومجلس صیانة الدستور، والحرس الجمهوری وقوّة القدس، والمشارکة السیاسیة ووحدة المجتمع وانسجامه، والتقدّم العلمی وإفشال العقوبات، وأیضاً النمط الثقافی للمرأة الإیرانیة المسلمة

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • القوّة الناعمة
  • وسائل الإعلام الجماهیریة
  • نظریة المقاومة
  • بی بی سی الفارسیة
  • قناة من وتو

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار